Ook in 2023 minder afval verbrand

In 2023 is het totaal op stort gebracht afval met 7 procent toegenomen tot 2,246 Mton. De netto gestorte hoeveelheid afval (de totale hoeveelheid op de stort gebracht minus de hoeveelheid bouwstoffen, die conform het Besluit bodemkwaliteit is toegepast) nam echter met vijf procent af; een afname die neerkomt op 96 kton. 

De verbrandde hoeveelheid afval nam 7 procent af tot 6,841 Mton, waarmee een trend die in 2020 werd ingezet doorzette. De afname is echter vooral toe te schrijven aan de grote brand bij AVR Rozenburg in september 2023 die de operatie op deze site volledig plat legde. Als gevolg daarvan verbrandde AVR er ruim 400 kton minder afval. AEB Amsterdam verbrandde 200 kton minder.

De hoeveelheid verwerkt gft nam met 6 procent toe tot 1,607 Mton, de verwerking van grond met 5 procent tot 2,784 Mton en de verwerking van baggerspecie nam met 14 procent af tot 3,027 Mton. Dat blijkt uit ‘Afvalverwerking in Nederland, gegevens 2023’, de nieuwste rapportage over afvalverwerking in Nederland van de Werkgroep Afvalregistratie.

Invoer brandbaar afval

De Werkgroep Afvalregistratie meldt op basis van informatie van afvalverbrandingsinstallaties (avi’s) dat er 1.051 kton afval is ingevoerd om te verbranden, wat overeenkomt met Eurostat-cijfers die AfvalOnline al eerder bracht. Dit komt neer op een afname van de import van 8 procent ten opzichte van 2022. 2017 was het jaar met de grootste import van afval met 1.910 kton. Bij de import gaat het voornamelijk om reststoffen na scheiding, benoemt de werkgroep.

De totale vergunde avi-capaciteit was 8.254 kton. In 2023 vond geen verandering in deze vergunde capaciteit plaats. De opgegeven totale vergunde capaciteit is overigens niet helemaal gelijk aan de maximale hoeveelheid afval die de avi’s kunnen verwerken. Bij een aantal avi’s is de vergunde capaciteit ook echt de maximale capaciteit. Bij andere avi’s hangt de vergunde capaciteit samen met de energie-inhoud van het afval. Een avi heeft een maximum aan thermische energie die verwerkt kan worden. Bij afval met een lage energie inhoud kan meer afval verbrand worden en bij afval met een hoge energie-inhoud kan minder afval verbrand worden. Ook is bij sommige installaties in de vergunning rekening gehouden met de beschikbaarheid. De beschikbaarheid hangt af van het reguliere onderhoud en storingen.

In 2023 is 3.767 GWh aan elektriciteit door de avi’s geproduceerd, gemeten direct aan de turbines. Dit is 9 procent minder dan in 2022. Van de geproduceerde elektriciteit is ongeveer 80 procent aan het net of andere installaties buiten de avi geleverd. De rest is bestemd voor eigen gebruik, vooral voor de rookgasreiniging. Daarnaast is er door de avi’s 16,8 Peta joule aan warmte extern geleverd. Dit is een afname van 6 procent ten opzichte van 2022. Verder is er 45 kton CO2 afgevangen in 2023, een toename van 1 procent ten opzichte van een jaar eerder, toen 44 kton werd afgevangen.

Gft-verwerking

Een kwart van het verwerkte gft is eerst vergist. Bij vergisten wordt naast compost ook biogas opgewekt. Bij inrichtingen waar vergisting mogelijk is, wordt 39 procent van het beschikbare gft vergist. De hoeveelheid vergist gft is in 2023 ten opzichte van 2022 met 5 procent afgenomen.

De vergunde capaciteit voor vergisten is 1.012 kton. Deze capaciteit is met 1 procent gestegen ten opzichte van 2022. De totale vergunde composteercapaciteit bij installaties die gft verwerken, is per 31 december 2023 2.486 kton en is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2022. In de praktijk wordt een deel van de capaciteit voor het composteren gebruikt voor afval dat al eerder is vergist. De vergunde capaciteit wordt niet alleen benut voor het gft, maar ook voor andere organische fracties en geldt voor de gehele inrichting. Het is voor de Werkgroep Afvalregistratie niet te achterhalen wat de vergunde capaciteit per deelstroom is. De invoer en uitvoer van gft is nagenoeg verwaarloosbaar, daar het om enkele kilotonnen ging in 2023.

Van de verwerkte hoeveelheid gft blijft ongeveer 40 procent over in de vorm van compost. Dit gaat voornamelijk naar de akkerbouw en potgrond- en opzaksector. Opgewekt biogas is gebruikt voor de productie van duurzame energie. Een deel van de warmte en elektriciteit wordt intern gebruikt.

Werkgroep Afvalregistratie

In de Werkgroep Afvalregistratie participeren het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging Afvalbedrijven en de afdelingen Bodem+ en Afval Circulair van Rijkswaterstaat. De gegevens van de werkgroep gelden als landelijk uitgangspunt en worden gebruikt voor de monitoring en evaluatie van de uitvoering van het Landelijk afvalbeheerplan 2017-2029 (Lap3), voor het jaarverslag van het IenW, bepaling van emissies ten behoeve van het Klimaatverdrag en het Kyotoprotocol en bij het opstellen van het Compendium voor de Leefomgeving. In haar ruim 70 pagina’s tellende rapportage gaat de werkgroep behalve op genoemde verwerkingsroutes ook nog in op grond- en baggerspecieverwerking.