Stichting Open sorteert voor op hergebruik apparaten
Dat producenten van elektrische apparaten meer moeten doen om hergebruik van hun product te faciliteren staat vast. Maar hoe voorkom je dat het bij ‘schattige’ initiatieven blijft? Stichting Open is het duidelijk aan het verkennen.
Bij Road2Work in Ede verzamelde zich afgelopen vrijdag een brede waaier aan partijen die allemaal iets van doen hebben met de circulaire elektronicaketen. Stichting Open-directeur Jan Vlak was ermee in zijn nopjes. Zijn producentenorganisatie gelooft dat partijen dwars door de keten moeten samenwerken om tot meer hergebruik van apparaten te komen. En dat is nodig, onderstreepte Vlak. In de in oktober gepubliceerde update van het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) staat dat het gebruik van grondstoffen in 2035 met 15 procent moet afnemen, in de Tweede Kamer is al een motie aangenomen over een hergebruikdoelstelling en de directeur voorziet dat in de opvolger van de EU-richtlijn voor afgedankte elektrische en elektronische apparaten (AEEA) waarschijnlijk ook een hergebruikdoelstelling komt. Omdat hergebruik van apparaten in een zekere zin nog in de kinderschoenen staat, is het de vraag wat er nodig is om tot schaalbaar hergebruik te komen.
Standaardisatie en delen
Op de bijeenkomst in Ede klommen verschillende partijen op het podium om hier iets over te vertellen. Interessant was het verhaal van Auto Recycling Nederland-directeur Paul Dietz, die vertelde dat ongeveer 25 procent van het gewicht van een auto wordt gedemonteerd voor hergebruik vóórdat de auto wordt gerecycled. Doordat er in de keten veel data beschikbaar is over onderdelen en dit gedeeld wordt, vinden onderdelen makkelijk hun weg richting hergebruik. Iets waar de elektronicaketen lering uit kan trekken. Dietz zag evengoed nog mogelijkheden om het hergebruik verder te stuwen. In Frankrijk moet op offertes voor reparaties van auto’s bijvoorbeeld standaard staan wat een nieuw en een hergebruikt onderdeel kost.
Luc Bongers, sales manager bij Holland Circulair, vertelde hoe zijn bedrijf in opdracht van Weee Nederland maandelijks ruim 1.000 stuks witgoed refurbisht. Volgens hem komt er steeds meer vertrouwen in refurbished producten. Wat helpt is dat hij ze al bij klanten durft af te leveren met twee jaar garantie. Die klanten zijn met name kringloopbedrijven. De vraag is groter dan Holland Circulair aan kan. Wat Bongers betreft zou het wel goed zijn als er afspraken komen over waar een refurbished product aan moet voldoen, want sommige bedrijven halen volgens hem slechts een doekje over een apparaat. Dat kan het vertrouwen in tweedehands producten uiteraard weer ondermijnen.
In Ede vertelde verder NoWa over hoe het sieraden maakt van oude telefoons, zette Atag uiteen hoe het inbouwapparatuur uit keukens inzamelt en door Road2Work laat refurbishen en herverpakken en vertelde Coolblue hoe refurbishment een onmisbare activiteit is om het groenste e-commercebedrijf van Nederland te worden.
Samenwerking in keten
Road2Work-directeur Erik Schalk maakte indruk met zijn verhaal over samenwerking. Hij stelde dat het percentage producten dat in aanmerking komt voor hergebruik na binnenkomst bij Road2Work meer dan verdubbelen kan, als er maar beter naar elkaar wordt geluisterd in de keten. Vanuit zijn rolstoel gaf hij aan als geen ander te weten dat je samen verder komt. Het Europese right-to-repair is volgens hem prachtig, maar hij hoopt dat de keten ook richting design-for-repair beweegt. Als recyclers en reparateurs steeds maar weer tegen verlijmde plastics aanlopen, moeten die informatie toch terug naar producenten gaan, zodat die daar op kunnen anticiperen? Ook Schalk zag heil in meer standaardisatie. Van de autoketen was wat hem betreft nog wel het een en ander te leren.
Vlak riep alle sprekers tot slot nog eens op het podium. Samen tilde ze een reuze stekker op – wat hem betreft een symbool voor verbinding. En de directeur riep 21 november uit tot Dag van het Hergebruik. Misschien ook een beetje als reminder voor de producentenorganisatie zelf: hergebruik-initiatieven moeten de komende jaren echt opschalen. En het wordt voor Stichting Open nog een hele puzzel om uit te zoeken hoe ze daar het beste aan kan bijdragen. Een concrete doelstelling of een panklaar plan hiervoor is er nog niet, ondanks dat er in de keten al van alles gebeurt voor meer hergebruik.
